Enerji Kimlik Belgesi, enerjinin ve enerji kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlayan, enerji israfının önlenmesi ve çevrenin korunmasını sağlamak için asgari olarak binanın enerji ihtiyacını ve enerji tüketim sınıflandırılması, sera gazı salımı seviyesi yalıtım özelikleri ve ısıtma/soğutma sistemlerinin verimi ile ilgili bilgileri içeren belgedir. 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu ve buna bağlı çıkartılan Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ ENERJİ PERFORMANS SINIFLANDIRMALARI NASIL YAPILIR?
Enerji kimlik belgesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından geliştirilen BepTR programı kullanılarak yapıları A, B, C, D, E, F ve G arasında sınıflandırmaktadır. A sınıfı en verimli, G sınıfı en düşük verimli seviyeyi belirtiyor. Bu sınıflandırmayı gösteren belgeye ise Enerji Kimlik Belgesi deniliyor. Yeni yapılacak olan ya da inşa edilen binaların enerji kimlik belgesi sınıfının ise en düşük C olacak şekilde tasarlanıp inşa edilmesi gerekiyor.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALINMASI ZORUNLU MU?
Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir. 01.01.2020 tarihi itibariyle binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranacaktır.
ENERJİ KİMLİK BELGESİNDE BULUNMASI ZORUNLU BİLGİLER NELERDİR?
Enerji Kimlik Belgesinde, binanın enerji ihtiyacı, yalıtım özellikleri, ısıtma ve/veya soğutma sistemlerinin verimi/etkenliği ve binanın enerji tüketim sınıflandırması ile ilgili bilgilerle birlikte;
Bina ile ilgili genel bilgiler, düzenleme ve düzenleyen bilgileri,
Binanın kullanım alanı(m2),binanın kullanım amacı,
Binanın ısıtılması, soğutulması, iklimlendirilmesi,
Havalandırılması ve sıhhi sıcak su temini için kullanılan enerjinin miktarı (kWh/yıl),
Tüketilen her bir enerji türüne göre yıllık birincil enerji miktarı (kWh/yıl),
Binaların kullanım alanı başına düşen yıllık birincil enerji tüketiminin, A ile G arasında
Değişen bir referans ölçeğine göre sınıflandırılması,
Nihai enerji tüketiminin oluşturduğu sera gazlarının kullanım alanı başına yıllık miktarı (kg CO2/m2-yıl),
Binaların kullanım alanı başına düşen yıllık sera gazı salımının, A ile G arasında değişen bir referans ölçeğine göre sınıflandırılması (kg CO2/m2-yıl),
Binanın aydınlatma enerjisi tüketim değeri,
Birincil enerji tüketimine göre enerji sınıfı,
Nihai enerji tüketimine göre CO2salımı sınıfı,
Binanın yenilenebilir enerji kullanım oranı gösterilir.
HANGİ KURULUŞLAR ENERJİ KİMLİK BELGESİNİ VERMEYE YETKİLİDİR ?
Yeni binalar için; Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı ilgili meslek odası tarafından, adına düzenlenmiş serbest müşavirlik ve mühendislik hizmetleri belgesi ile enerji kimlik belgesi düzenleme eğitimini başarı ile tamamlayan personel bulunduran gerçek veya tüzel kişilere Bakanlıkça Enerji Kimlik Belgesi verme yetkisi verilir. Mevcut binalar için; Enerji Kimlik Belgesi düzenleme eğitimini başarıyla tamamlayan personel bulunduran 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında bina kategorisinde yetkilendirilmiş olan enerji verimliliği danışmanlık şirketlerine Bakanlıkça Enerji Kimlik Belgesi verme yetkisi verilir. Bakanlıkça Enerji Kimlik Belgesi verme yetkisi verilmiş olan firmalar T.C. Enerji Ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı resmi internet sitesinde belirtilmiştir.
Ayrıca mevcut binalar için;
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliğine bağlı ilgili meslek odası tarafından adına düzenlenmiş serbest müşavirlik ve mühendislik hizmetleri belgesine sahip olmak.
Enerji kimlik belgesi düzenleme eğitimini başarıyla tamamlayan personel bulundurmak. Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca düzenlenmiş Etüt-Proje Sertifikasına sahip personel bulundurmak.
Türk Akreditasyon Kurumu tarafından akredite edilmiş ulusal veya uluslararası laboratuvarlar tarafından kalibre edilmiş ve etiketlenmiş ısı ve sıcaklık görüntüleme cihazına sahip olmak şartlarını sağlayan gerçek veya tüzel hukuk kişileri de, bu şartların sağlandığının ilgili Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce tespit edilmesi üzerine Bakanlıkça enerji kimlik belgesi vermeye yetkilendirilir.
Enerji Kimlik Belgesi vermeye yetkilendirilmiş Kurumların bu kapsamda düzenlenecek eğitimler ile ilgili usul ve esaslar Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak tebliğ ile düzenlenir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ VERMEYE YETKİLİ OLAN FİRMALARIN SORUMLULUĞU VAR MIDIR?
Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluşların bu belgelerin düzenlenmesi ile ilgili faaliyetlerinin denetimi Bakanlık tarafından yapılır veya yaptırılır. Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili olanların yetkilerini kötüye kullandıklarının veya gerçeğe aykırı belge düzenledikleri tespit edilen enerji verimliliği danışmanlık şirketleri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına; diğer gerçek veya tüzel kişiler ise ilgili meslek odasına bildirilir ve haklarında yapılacak inceleme ve soruşturma sonuçlanana kadar bunların Enerji Kimlik Belgesi verme yetkileri askıya alınır. Bakanlık tarafından yapılan bildirimler neticesinde, serbest müşavirlik ve mühendislik hizmetleri belgesi veya 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında aldıkları yetki belgesi iptal edilenlerin veya bu belgeleri bir yıl içinde üç defa askıya alınanların enerji kimlik belgesi verme yetkileri, bir daha verilmemek üzere Bakanlık tarafından iptal edilir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ ALMA ZORUNLULUĞU BULUNMAYAN YAPILAR NELERDİR?
Sera, atölyeler ve içerisinde soğutma ve ısıtma sistemi kullanılmayan cephanelik, depo ve ahır gibi alanlar için de enerji kimlik belgesi kullanımına gerek yoktur. Sanayi alanında ve işletme faaliyetinde bulunan binalar, kullanım süresi olarak iki yıldan az olan binalar ile toplam kullanım alanı 50 metrekare ve daha az olan binaların Enerji Kimlik Belgesi alması gerekmeyecek. Türk Silahlı Kuvvetleri, Milli Savunma Bakanlığı ve bağlı kuruluşlar, Milli İstihbarat Teşkilatı’na ait binalar Enerji Kimlik Belgesi almayacak.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ NASIL ALINIR?
Öncelikle bağlı bulunulan belediyelere başvurarak mimari proje ve yapı ruhsatı alınmalıdır. Alınan belgelerle birlikte Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının yetkilendirdiği şirketlere, Enerji Kimlik Belgesi düzenlemek üzere yetki belgesi almış olan ve serbest müşavir mühendis belgesine sahip mühendisler ile mimarlara başvurulması gerekir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ BEDELİ NASIL BELİRLENECEK?
Enerji Kimlik Belgesi çıkartmanın standart bir fiyatı bulunmamaktadır. Binanın toplam kapalı alan metrekaresi üzerinden ücretlendirme yapılacaktır. Bina için çıkartılan toplam ücret, daire sahiplerine, daire büyüklüklerine ve mimari açıdan benzer özelliklerine göre belirlenecek.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ BAŞVURUSU ALINMAMASI HALİNDE NE OLUR?
Enerji Kimlik Belgesi alınmaması halinde 01.01.2020 tarihi itibari ile yapılarda alım, satım ve kiralama işlemleri yapılamayacak. Yeni yapılan yapılarda ise Enerji Kimlik Belgesi alınmaması halinde ruhsat verilmeyecek.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ BAŞVUSUNDA İSTENECEK BELGELER NELERDİR?
Mimari proje, ısı yalıtım projesi, mekanik tesisat projesi (ısıtma, soğutma ve havalandırma) ve elektrik projesinin ilgili kuruluşa verilmesi gerekir. Bağlı bulunulan belediyelere başvurarak Mimari proje ve yapı ruhsatı alınabilir.
Mimari Proje: Çevre ve Şehircilik Bakanlığının BEP-TR2 ( Bina Enerji Performamsı Ölçüm Yazılımı) programına bina sıfırdan çizilerek girilmektedir. Bu nedenle mimari proje gereklidir. Bir çok apartman yönetiminde mimari proje mevcuttur. Olmaması halinde bağlı olunan belediyeden ücretsiz olarak binaya ait mimari proje alınabilir. Eğer mimari proje belediyede yok ise ( genellikle çok eski ve tarihi yapılarda mimari proje olmayabilir) binanın rölevesi çıkartılmalıdır. Bir mühendis ya da mimar binayı görerek röleve çıkarma işlemini gerçekleştirilebilir.
Yapı Ruhsatı: Her binada istisnasız olan bir belgedir.
Talep Formu: Binanın özelliklerine,ekipmanlarına ilişkin bilgilerin yer aldığı formdur.
Isı Yalıtım Raporu: Eğer mantolama işlemi yaptırılmışsa ısı yalıtım raporu bulunur. Mantolama işlemi yapılmamış binalarda ısı yalıtım raporuna sahip olabilir.Isı yalıtım belgesi yok ise Enerji Kimlik Belgesi düzenlenmesi için müraaat edilen firmadaki yönetici bu raporu bina için hazırlayabilir.
ENERJİ KİMLİK BELGESİ GEÇERLİLİK SÜRESİ NE KADAR?
Kimlik Belgesinin geçerlilik tarihi 10 yıl olarak belirlenmiştir. Ancak binada mantolama işlemi yapılması halinde enerji kimlik belgesinin yeniden çıkartılması gerekmektedir.
BİNANIN ENERJİ KİMLİK BELGESİ OLUP OLMADIĞI NASIL ANLAŞILIR?
Enerji kimlik belgesini sorgulamak veya doğrulamak için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın web sayfasına giriş yapılarak Enerji Kimlik Belgesi Sorgusu yapılabilir. Enerji Kimlik belgesinin yer alan belge numarası ile sorgulama yapılabilir. 01.11.2017 tarihinden sonra düzenlenen Enerji Kimlik Belgesi e-Devlet üzerinden de sorgulanabilir.
Stj. Av. Aysun Kılıç
